BRUSSEL – Een studie over de impact van Europese mededingingsregels op franchising krijgt navolging in het Europees Parlement.
Europarlementariër Dennis de Jong zei dinsdag in Brussel een rapport over franchise op te stellen. Dit doet de Jong naar aanleiding van de studie en reacties van het Vakcentrum, de Nederlandse Franchisevereniging en andere stakeholders.
Onder andere Jumbo-ondernemer Casper Heine uit Eerbeek, formulegenoot Hans van Well uit Woerden, AH-franchiser Gerald ten Have, mede-AH’er Bram de Jong, oud-ondernemer Jan van Vliet en Delhaize-ondernemer Luc Stevens vergezelden dinsdag 12 juli het Vakcentrum naar het Europees Parlement in Brussel. In de Commissie Interne markt en consumentenbescherming (IMCO), waar Dennis de Jong lid van is, werd een studie besproken die ingaat op verschillende vragen: moet Europese wetgeving over mededinging aangepast worden op het gebied van onder andere non-concurrentiebedingen, groepsvrijstellingen en inkoopruimte in franchising? En kan zelfregulering in franchise op Europees niveau een antwoord zijn?
Angstfactor
Conclusie van het onderzoek is dat de Europese mededingingsregels uit 2010 mogelijk een negatief effect hebben op het Europees functioneren van franchise. De regelgeving zou te weinig rekening houden met franchisenemers en vooral de franchisegever ten goede komen, lichtte onderzoeker Aneta Wiewiórowska toe, die zich vooral baseerde op Europese wetgeving, nationale doorvertalingen daarvan en interviews met belanghebbenden in de franchisesector. De keuze viel op gesprekken met franchisenemers en -gevers, omdat er weinig andere informatie beschikbaar is over problemen in franchising, net als dat de inhoud van franchisecontracten nauwelijks in te zien is, volgens Wiewiórowska. De onderzoeker schrijft dit ook toe aan een ‘angstfactor’ onder franchisenemers, die zich niet uit willen spreken tegen hun franchisegever over oneerlijke handelspraktijken uit vrees voor beëindiging van de samenwerking. Ook bleek uit de gesprekken dat franchisenemers en –gevers lijnrecht tegenover elkaar staan als het gaat over het functioneren van franchising.
Aanvullend onderzoek is nodig, aldus Wiewiórowska, die in de studie ook pleit voor meer organisatie van franchisenemers in de verschillende EU-landen, om zelfregulering op Europees niveau van de grond te krijgen. Verder raadt het onderzoek de Europese Commissie aan een contactpunt voor problemen in franchising in het leven te roepen.
Franchisecode
De studie sluit aan bij de overtuiging van het Vakcentrum, betoogde directeur van de brancheorganisatie Patricia Hoogstraaten in Brussel. Europese regelgeving sluit niet aan bij de realiteit van de franchisemarkt, bijvoorbeeld op de gebieden van e-commerce en de omgang met consumentendata, aldus Hoogstraaten. Dezelfde onderwerpen stonden hoog op de agenda van het Vakcentrum bij de ontwikkeling van de Nederlandse Franchise Code (NFC). Non-competitiebedingen die na het aflopen van een franchisecontract gelden, zouden verboden moeten worden als de franchisegever niet kan bewijzen dat de franchisenemer misbruik zal maken van de gedeelde kennis (knowhow). De Vakcentrum-directeur brak in Brussel ook een lans voor de Nederlandse Franchise Code, mits deze wettelijk verankerd wordt. Alleen dan werkt zelfregulering in franchise, aldus Hoogstraaten, die zich ook uitsprak tegen de door franchisegevers voorgestelde nieuwe Europese Erecode, waar het Vakcentrum eerder al tegen protesteerde.
Ministerie
Beleidsadviseur Jeannine de la Bursi van het ministerie van Economische Zaken vertegenwoordigde in Brussel minister Henk Kamp en vertelde er over de totstandkoming van de NFC. Daarbij gaf De La Bursi aan te hopen dat franchisegevers en –nemers samen uit de implementatie van de NFC komen, die vooralsnog uitblijft door meningsverschillen tussen beide partijen. De La Bursi herhaalde ook de belofte van minister Henk Kamp: als zelfregulering niet werkt, volgt wetgeving. Kamp zei bij de presentatie van de NFC al een ‘wettelijk haakje’ te onderzoeken.
Oneerlijk
Het verschil in mening tussen franchisenemers en –gevers dat in het onderzoek is vastgesteld, was ook in Brussel duidelijk voelbaar. De European Franchise Federation ziet geen brood in aangepaste Europese mededingingsregels en benadrukte dat als er problemen zijn tussen beide franchisepartijen, dit op nationaal niveau voor de rechter opgelost moet worden. Franchisegevers zijn afhankelijk van hun ondernemers om te slagen. Franchisenemers slecht behandelen levert hen geen voordeel, betoogde Coral Chopra en een collega van de Europese koepelorganisatie. De studie schetst volgens de European Franchise Federation een oneerlijk beeld van franchising in Europa. Welk bedrijf zou knowhow weggeven als een ondernemer na het aflopen van het contract elders met die kennis aan de slag gaat, verdedigde de organisatie non-concurrentiebedingen die doorlopen na een samenwerkingsovereenkomst.
Lobby
Directeur van de Nederlandse Franchisevereniging (NFV) Romana Engemann sprak zich in Brussel uit voor de ontwikkeling zelfregulering in franchise in samenspraak en met respect voor elkaar, en niet door een ‘overpowered lobby’, aldus de NFV-directeur richting het Vakcentrum. Dennis de Jong bestreed dit en verwees naar het langer dan geplande betoog van de European Franchise Federation.
Misverstand
Luc Peeperkorn en Gerd Heinen van de Europese Commissie zeiden tijdens de workshop dat het onderzoek op een 'groot misverstand' is gebaseerd: de besproken problemen in franchising hebben volgens hen niets te maken met mededingingswetgeving. Ook zijn er geen grensoverschrijdende problemen vastgesteld, aldus Peeperkorn en Heinen, die daarom aangaven dat de Europese Commissie geen actie zal ondernemen naar aanleiding van de uitkomsten. Ook bekritiseerden ze de inhoud van het onderzoek en het gebrek aan belichte franchisecontracten.
Europarlementariër Dennis de Jong gaat zich beraden op een rapport.
Lees meer over de plannen van het Vakcentrum in Brussel en de Europese discussie rond franchising in de eerstvolgende editie van Levensmiddelenkrant en Out.of.Home Shops. Geen abonnement? Vraag er hier een aan.
Bron: Levensmiddelenkrant/Out.of.Home Shops
